Przybywa biurowych pustostanów. Czynsze nareszcie spadną?
Gazeta.pl:
Marek Wielgo, Michał Wojtczuk 03-01-2015
W naszej stolicy jest już prawie 4,5 mln m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej, co stawia ją pod tym względem na 21. miejscu w Europie. Międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield podaje, że Warszawa wyprzedziła m.in. Stambuł, Dublin czy Pragę.
Największe aglomeracje w naszym kraju są bardzo daleko w tyle. Dla porównania - w Poznaniu i Łodzi jest po ok. 300 tys. m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej, czyli mniej więcej tyle, ile powstało jej tylko w tym roku w Warszawie.
Inna międzynarodowa firma doradcza CBRE zwraca uwagę, że trwa jeszcze budowa 46 nowych biurowców o łącznej powierzchni ponad 660 tys. m kw. Tymczasem te już istniejące zaczynają świecić pustkami. W CBRE oceniają, że ich właściciele nie mają chętnych na aż 14 proc. powierzchni. To ok. 600 tys. m kw., czyli prawie tyle samo, ile mają łącznie wszystkie nowoczesne biurowce w Krakowie, który jest drugim co do wielkości rynkiem biurowym w Polsce. Analitycy CBRE prognozują, że powierzchnia pustostanów w stolicy jeszcze wzrośnie. W połowie 2016 r. może jej być nawet ok. 18-21 proc.! Dla porównania - średnia dla największych miast w Europie wynosi obecnie ok. 10 proc.
Więcej pustych biur, niższe czynsze.
Rzeczpospolita Ekonomia:
Dorota Kaczyńska 27-01-2014
W stolicy na najemców czeka aż 480 tys. mkw. wolnych biur. Pustostany stanowią 12 proc. w całej podaży. – To więcej niż całkowita oferta biurowców na przykład w Trójmieście – zauważa Mateusz Polkowski.
Michał Orłowski, dyrektor w dziale powierzchni biurowych BNP Paribas Real Estate, przekonuje, że w stolicy panuje duży popyt na biura. Jednak na rynek trafiło ostatnio sporo nowych projektów. To automatycznie wywołało wzrost współczynnika wolnej powierzchni. Najwięcej pustych budynków w Warszawie znajduje się w okolicach Mokotowa i Służewca, gdzie na najemców czeka ok. 142,6 tys. mkw., oraz w centrum miasta. Tu do dyspozycji najemców pozostaje 132,3 tys. mkw. biur.
W przypadku Mokotowa za tak duży odsetek wolnej powierzchni biurowej odpowiedzialnych jest głównie kilka inwestycji oddanych do użytkowania w ubiegłym roku, m.in.: Konstruktorska Business Park, Marynarska 12 czy Plac Unii, w których czeka dziś ponad 58 tys. mkw. wolnych biur, czyli 40 proc. aktualnej oferty. Z kolei w centrum ponad połowa wolnych pomieszczeń pochodzi z budynków wybudowanych przed 2000 r. – opowiada Wioleta Wojtczak, starszy konsultant w dziale badań i doradztwa w Savills.
Sporo pustostanów jest także na Ochocie i Woli.
Zdaniem Michała Orłowskiego ze względu na zwiększającą się liczbę biur do wynajęcia, czynsze transakcyjne są nadal obniżane. – Właściciele oferują najemcom także dodatkowy pakiet zachęt, który obejmuje okresy wolne od czynszu, udział w kosztach wykończenia biur lub przekazywanie dodatkowego budżetu na przeprowadzkę nowego najemcy – wylicza Orłowski.